PRACOWNIA I PORADNIA ENDOSKOPOWA

• gastroskopii
• kolonoskopii

Endoskopia jest niezwykle pomocnym badaniem, ponieważ pozwala lekarzowi zobaczyć to, czego nie byłby w stanie dostrzec przy pomocy innych typów badań, na przykład USG [1]. Jednym z najważniejszych wskazań do wykonania badania endoskopowego jest podejrzenie występowania nowotworu u pacjenta. W takim przypadku endoskopia pozwala lekarzowi na pobranie fragmentu zmiany, ustalenie jej budowy komórkowej oraz określenie, czy jest ona, na przykład, zmianą złośliwą. Endoskopia jest badaniem szalenie pomocnym zwłaszcza przy podejrzeniu występowania u pacjenta nowotworów płuc [2], jelita grubego, żołądka [3] czy przełyku. W takim przypadku badanie endoskopowe pomaga określić z jakim typem, zapalnym czy złośliwym, ma do czynienia lekarz. Endoskopia jest badaniem pomocnym także przy diagnozowaniu wrzodów żołądka [4]. Jeżeli badanie endoskopowe wykaże, że pobrany fragment wrzodu ma charakter trawienny, lekarz stosuje w jego leczeniu terapię farmakologiczną. Jeśli jednak okaże się, że wrzody spowodowane są zmianami nowotworowymi, można wtedy podjąć decyzję o podjęciu leczenia onkologicznego.

W zależności od badanego narządu, endoskopia może występować pod różnymi nazwami. Wśród badań endoskopowych wyróżniamy na przykład, bronchoskopię [5], która umożliwia zdiagnozowanie chorób układu oddechowego, ściślej mówiąc, tchawicy i oskrzeli. Przeprowadzenie takiego badania u pacjenta pozwala na pobranie próbki wydzieliny znajdującej się w oskrzelach, a także fragmentu ich błony śluzowej. Innym typem endoskopii jest gastroskopia [6], czyli badanie umożliwiające wykrycie potencjalnych zmian chorobowych w górnym odcinku układu pokarmowego. Jest ono bardzo przydatne do diagnozowania chorób przełyku, dwunastnicy i trzustki. Przy pomocy badania gastroskopowego, lekarz może pobrać próbki błony śluzowej narządów do badania histopatologicznego. Gastroskopia umożliwia także tamowanie drobnych krwawień w obrębie tej partii ciała. Jednym z najbardziej rozpowszechnionych rodzajów endoskopii jest laparoskopia. Pozwala ona na zdiagnozowanie ewentualnych zmian w obrębie jamy otrzewnej (żołądka, wątroby, woreczka żółciowego), a także organów płciowych u kobiet. Przy wykonywaniu laparoskopii [7], sondę wprowadza się przez nacięcie na brzuchu pacjenta.

Gastroskopia jest badaniem pozwalającym lekarzowi na bezpośrednie oglądanie śluzówki żołądka, odźwiernika i dwunastnicy. Badanie przeprowadza się przy użyciu endoskopu, elastycznej rurki z torami wizyjnymi pozwalającymi na przedstawienie obrazu z wnętrza przewodu pokarmowego na kolorowym monitorze. Ważną zaletą endoskopu jest możliwość w toku jednego zabiegu ocenienia stanu śluzówki, jak i pobrania do dalszego badania niewielkiego wycinka tkanki budzącej podejrzenie zmian chorobowych.

• 3 dni przed badaniem nie spożywać pestek, maku, nasion, czarnej herbaty, kawy rozpuszczalnej
• 8 godzin przed badaniem nic nie jeść
• 4 godziny przed badaniem nic nie pić

Przed wprowadzeniem endoskopu pielęgniarka znieczula gardło przy użyciu odpowiedniego środka znieczulającego w sprayu. Złagodzenie nieprzyjemnych objawów występujących podczas badania ułatwia skupienie się na spokojnym, głębokim oddychaniu. Właściwy rytm oddechu sprawia, że badanie jest łatwiejsze do zniesienia dla pacjenta i pozwala lekarzowi na dokładniejsze zbadanie przewodu pokarmowego.

Kolonoskopia to badanie endoskopowe dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Służy do rozpoznawania chorób jelita grubego i końcowego odcinka jelita cienkiego – jest uznawana za jedno z najskuteczniejszych badań wykrywających wczesne stadia raka jelita grubego.

7 dni przed badaniem:

• Należy przerwać przyjmowanie preparatów żelaza
• Osoby przyjmujące preparaty antyagregacyjne (Aspiryna, Acard, Ticlid, Acesan, Polopiryna, Aclotin, Ticlo,Plavix, itp.)powinny przestać je przyjmować po wcześniejszej konsultacji z lekarzem prowadzącym.
• Osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe (Sintrom, Syncumar, Acenocumarol, Warfyna, Eliquis, Pradaxa, Xsarelto) powinny koniecznie skonsultować z lekarzem prowadzącym leczenie przeciwzakrzepowe w celu zmiany tych leków na heparyny drobnocząsteczkowe.
• Stosować lekkostrawną, płynną dietę. Nie spożywać żadnych produktów zawierających pestki, mak i nasiona.

3 dni przed badaniem:

• Należy przerwać przyjmowanie preparatów żelaza
• Nie należy spożywać świeżych owoców, warzyw, ziarnistego pieczywa i innych produktów z dużą zawartością błonnika. Można spożywać takie produkty jak buliony, kisiele, kleiki, ryż, białe pieczywo, klarowne płyny niegazowane. Nie spożywać czerwonych produktów ( buraczki, grejpfrut, granat, wieprzowina), nie spożywać posiłków które spowodują wzdęcie ( kapusta, cebula, groch, fasola).

1 dzień przed badaniem:

• Płynna dieta ( klarowne zupy, zupa krem, wszystko zblendowane, miks).
  WAŻNE: Ostatnia dawka leku na oczyszczenie jelit, powinna być przyjęta 5 godzin przed badaniem, w dniu badania.

Badanie polega na wprowadzeniu doodbytniczo giętkiej rurki zakończonej kamerą, będącej też źródłem światła. Dzięki temu gastroenterolog lub inny uprawniony do wykonania kolonoskopii lekarz może obejrzeć wnętrze jelita i wykluczyć lub potwierdzić jego choroby już we wczesnym etapie rozwoju.