Wątroba jest jednym z najważniejszych organów w naszym ciele, pełniącym szereg kluczowych funkcji. Odpowiada za detoksykację organizmu, metabolizm, magazynowanie składników odżywczych, produkcję białek oraz wiele innych procesów niezbędnych do życia. Mimo że często nie myślimy o niej na co dzień, zdrowie naszej wątroby jest fundamentem ogólnego zdrowia.
Choroby wątroby, takie jak marskość, stłuszczenie wątroby czy wirusowe zapalenie wątroby, są poważnym problemem zdrowotnym na całym świecie. Wirusowe zapalenie wątroby (WZW) to choroba zakaźna, która może prowadzić do poważnych powikłań, w tym marskości, raka wątroby i niewydolności tego organu. Szacuje się, że miliony ludzi na całym świecie są dotknięte różnymi typami wirusowego zapalenia wątroby, co czyni ją jedną z głównych przyczyn chorób wątroby.
Aby zwiększyć świadomość na temat tej poważnej choroby oraz promować działania zapobiegawcze i leczenie, 28 lipca obchodzimy Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby.
Co to jest wirusowe zapalenie wątroby?
Wirusowe zapalenie wątroby jest wywoływane przez różne wirusy, z których najważniejsze to wirusy typu A, B, C, D i E. Każdy z tych wirusów ma swoje specyficzne cechy i drogi przenoszenia:
- WZW typu A – przenoszone jest głównie drogą pokarmową poprzez spożycie zanieczyszczonej wody lub żywności.
- WZW typu B – przenoszone jest przez kontakt z zakażoną krwią lub płynami ustrojowymi, na przykład podczas stosunku płciowego, używania zakażonych igieł lub podczas porodu.
- WZW typu C – głównie przenoszone przez kontakt z zakażoną krwią, na przykład poprzez używanie wspólnych igieł.
- WZW typu D – występuje tylko u osób zakażonych wirusem WZW typu B, pogarszając przebieg choroby.
- WZW typu E – przenoszone jest drogą pokarmową, podobnie jak WZW typu A, głównie w krajach o niskim standardzie sanitarnym.
Objawy i diagnoza
Objawy wirusowego zapalenia wątroby mogą być różne i obejmować zmęczenie, gorączkę, utratę apetytu, nudności, wymioty, ból brzucha, ciemny mocz, jasno zabarwione stolce oraz żółtaczkę (zażółcenie skóry i białek oczu). Wiele osób może nie mieć żadnych objawów, zwłaszcza w początkowych stadiach choroby, co utrudnia jej wczesne wykrycie.
Diagnostyka WZW obejmuje badania krwi, które pozwalają wykryć obecność wirusa oraz ocenić funkcję wątroby. W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie dodatkowych badań obrazowych lub biopsji wątroby.
Zapobieganie i leczenie
Profilaktyka WZW obejmuje szereg działań, które mogą znacznie zmniejszyć ryzyko zakażenia:
- Szczepienia – dostępne są skuteczne szczepionki przeciwko WZW typu A i B. Szczepienie przeciwko WZW typu B jest obowiązkowe dla noworodków w wielu krajach, w tym w Polsce.
- Higiena osobista – regularne mycie rąk, unikanie spożywania zanieczyszczonej wody i żywności oraz stosowanie prezerwatyw podczas stosunków płciowych.
- Unikanie kontaktu z zakażoną krwią – używanie jednorazowych igieł, unikanie dzielenia się przedmiotami osobistymi, takimi jak maszynki do golenia czy szczoteczki do zębów.
Leczenie WZW zależy od typu wirusa i stopnia zaawansowania choroby. W przypadku WZW typu B i C dostępne są nowoczesne leki antywirusowe, które mogą znacznie poprawić rokowanie pacjentów. W niektórych przypadkach może być konieczne przeszczepienie wątroby.
Podsumowanie
Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby to doskonała okazja, aby zwiększyć świadomość na temat tej choroby i promować działania zapobiegawcze. Regularne badania, szczepienia oraz przestrzeganie zasad higieny mogą znacznie zmniejszyć ryzyko zakażenia. Pamiętajmy, że wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie wirusowego zapalenia wątroby mogą uratować życie.