Problemy logopedyczne występują blisko u 60% dzieci, większość z nich wymaga specjalistycznego leczenia, które polega przede wszystkim na ćwiczeniach logopedycznych. Ważne jest, aby posiadały one formę zabawy, w innym przypadku najmłodsi zaczynają szybko się nudzić i niechętnie wykonują kolejne zadania. Ćwiczenia tego typu warto wykonywać również w domu. Jak dobrać je w sposób prawidłowy?
Wady wymowy – przyczyny
Większość problemów powiązanych z aparatem mowy wynika z ograniczonej sprawności narządów artykulacyjnych. Co to oznacza w praktyce? Konieczne będzie usprawnienie pracy warg, języka oraz podniebienia miękkiego. Zdarza się jednak, że przyczyny tego stanu rzeczy mogą leżeć w budowie anatomicznej, m.in. w przerośniętym języku. Niemniej, w większości przypadków, zwłaszcza u 3- i 4-latków odpowiada za nie nieprawidłowe oddychanie i przełykanie, wynikające przede wszystkim ze złych nawyków. Właśnie dlatego tak ważne są ćwiczenia oddechowe. Co więcej, warto wiedzieć, że problemy logopedyczne mogą mieć odzwierciedlenie w postępach edukacyjnych. Jeżeli dziecko zamiast “cz” wymawia “c”, to najprawdopodobniej zapisze dany wyraz z błędem, np. capla zamiast czapla. Prowadzi to przeważnie do większych trudności z czytaniem, a nawet ze zrozumieniem tekstu.
Ćwiczenia oddechowe
Wykonywanie ćwiczeń logopedycznych nie sprowadza się jedynie do powtarzania wyrazów czy dźwięków, z którymi dziecko sobie nie radzi. Równie istotne są ćwiczenia oddechowe, których zadaniem jest głównie przedłużenie fazy wydechowej. Do tego celu możemy użyć różnego rodzaju akcesoriów, sprawdzą się zwłaszcza słomki oraz balony. W jaki sposób je wykorzystać? Dziecko może np. za pomocą słomki przesuwać lekkie przedmioty lub zdmuchiwać świeczki. Nawet tak prosta czynność jak dmuchanie balonów, może okazać się świetnym ćwiczeniem, które absorbuje aktywność oddechową płuc.
Zabawy o wartości logopedycznej
Zabawy tego rodzaju polegają na powtarzaniu określonych dźwięków, wyrazów, a nawet czynności. Dzieci proszone są, chociażby o naśladowanie odruchu ziewania bąź śmianie się na głos z różnym stopniem natężenia. Dużą pomoc stanowi jednocześnie recytacja wierszy, zwłaszcza Jana Brzechwy. Trudniejsze wyrazy warto powtarzać najpierw szeptem, a później coraz głośniej. Wybierać możemy m.in. wyrazy dźwiękonaśladowcze: stuk-puk, szuru-buru, itd. Najwięcej dzieci ma problem z wymową litery “r”, dlatego do wypowiedzi dobrze wstawiać dużo słów, które ją zawierają. Z pewnością przydadzą się do tego różnego rodzaju książki z ćwiczeniami logopedycznymi.
Ćwiczenia narządów mowy
Podniesienie sprawności ruchomych narządów mowy także jest możliwe przy zastosowaniu odpowiednich ćwiczeń. Zalicza się do nich przede wszystkim ćwiczenia warg, języka czy żuchwy, Niekiedy wprowadza się również ćwiczenia podniebienia miękkiego. Na czym one polegają? Zazwyczaj nie są zbyt skomplikowane, dziecko ma więc głównie naśladować różne miny, mlaskać, cmokać, dmuchać czy wykonywać ruch żuchwą jakby żuło gumę. Do najprostszych ćwiczeń należy szerokie otwieranie oraz zamykanie ust.
Kiedy zacząć ćwiczenia logopedyczne?
Zazwyczaj wady w wymowie zauważalne są od 3 roku życia, ponieważ dziecko składa już wówczas całe zdania i płynne wypowiedzi. Ćwiczenia logopedyczne warto wprowadzić jak najwcześniej, zanim dziecko nauczy się złych nawyków.
Źródło: www.familie.pl
